Duże znaczenie dla kształcenia wrażliwości estetycznych na piękno przyrody, a tym samym określonych postaw wobec przyrody, posiada sztuka.[1] Ponieważ sztuka kształtuje aktywną postawę na wszystkie bodźce docierające do człowieka z zewnątrz, rozwija nie tylko manualne umiejętności ale i osobowość człowieka, dlatego niewątpliwie istnieje potrzeba szerszego spojrzenia na sztukę w wychowaniu i edukacji.
    Przyroda może być i jest natchnieniem dla artystycznej działalności oraz czynnikiem uwrażliwiającym na piękno formy plastycznej.[2]
     Dziecko, spostrzegając świat, ma wewnętrzną potrzebę wyrażenia doznań i przeżyć z nim związanych. Ma często trudności precyzyjnego wyrażenia się w języku mówionym, dużo łatwiej czyni to środkami plastycznymi.
    Dzieci w młodszym wieku szkolnym na ogół bardzo żywo interesują się działaniem plastycznym, a twórczość plastyczna jest jedną z dróg ekspresji osobowości, jak również formą psychicznej terapii.
    Rysowanie, malowanie, konstruowanie jest działalnością o wiele bardziej złożoną niż wynikać by mogło z uwagi pochłoniętego nią dziecka. Estetyczny stosunek do otoczenia nie wyczerpuje tego wszystkiego, co zawiera postawa dziecka w akcie twórczym. Istotą tego aktu jest zespolenie różnych elementów; otoczenia i wewnętrznego świata dziecka i stworzenie z tego nowej znaczącej całości.[3] Daje ono część siebie, pokazuje jak widzi, co czuje, co myśli.
    Nauczyciel nie powinien narzucać dzieciom swojego sposobu malowania, tonacji kolorystycznej, proporcji przedstawianych postaci czy przedmiotów. Sugerowanie przez dorosłych sposobu przedstawiania świata spowodować może niechęć dziecka do twórczości plastycznej, skłonność do kopiowania i niesamodzielności w pracy. Rola nauczyciela powinna sprowadzać się do zachęcania dziecka, do wypowiadania się w swój własny sposób i do rozwijania odkrywczości.[4]
    Jednym ze sposobów formowania świadomości ekologicznej był konkurs plastyczny pod hasłem "Barwy przyrody", zorganizowany w Bibliotece Pedagogicznej w Piotrkowie Trybunalskim.
    Konkurs realizowany był w ramach programu edukacyjnego Biblioteki pod nazwą "Multimedialna Pracownia Ekologiczna". Jego celem było przede wszystkim uświadomienie uczniom, że człowiek jest cząstką przyrody, uwrażliwienie ich na piękno otaczającego nas środowiska.
    Konkurs skierowany był do uczniów klas I-III. Bo właśnie młodszy wiek szkolny jest niezwykle ważny dla podejmowania działań mających wpływ na przyszły kształt osobowości. Wiek ten charakteryzuje ogromna plastyczność psychiczna, chłonność poznawcza, duża zdolność przyswajania nowych wiadomości i umiejętności. Istnieją więc szczególnie duże szanse, by już od najmłodszych lat uwzględnić rozwijanie wrażliwości ekologicznej. Od niej będzie zależało, jak w przyszłości będzie wyglądał świat, czy będzie to środowisko przyjazne człowiekowi.
    Technika prac była dowolna, uwzględniająca indywidualne potrzeby dzieci oraz dająca im możliwość wyboru.
    Konkurs został ogłoszony we wrześniu, natomiast do końca października uczniowie mogli składać prace w Multimedialnej Pracowni Ekologicznej Biblioteki.
    Aby informacje trafiły do "zainteresowanych", wykonałyśmy plakaty, zaproszenia, które dotarły do piotrkowskich szkół podstawowych. Szkoły otrzymały także kartę zgłoszenia, regulamin wraz z zaproszeniem na konkurs. Informacje na temat konkursu pojawiły się w prasie, przez pewien czas wiadomości przekazywało Radio Piotrków.
    Ilość dostarczonych prac przerosła nasze oczekiwania, tym bardziej że był to pierwszy konkurs plastyczny organizowany przez naszą placówkę. Urzekające prace dzieci były wynikiem szczerego, spontanicznego działania pod wpływem doznań i odczuć. Poprzez udział w konkursie dzieci rozwijały wyobraźnię, zaciekawienie, zdolność spostrzegania.
    Dziecko w wieku wczesnoszkolnym cechuje szczególna wrażliwość na sukces. Chce być zauważone, chwalone, doceniane. Stało się to możliwe dzięki wsparciu finansowemu różnych instytucji, jak również dzięki sponsorom indywidualnym. Na uroczystości podsumowującej wyniki konkursu zwycięzcom oraz wyróżnionym wręczono dyplomy i nagrody. Za udział w konkursie wszystkie dzieci otrzymały pamiątkowe dyplomy, które zostały przekazane do szkół.
    Kilkanaście prac umieściłyśmy na wystawie w bibliotece, większą część można było podziwiać na wystawie zorganizowanej w dniu finału konkursu.
Zadowolenie uczestników i ich opiekunów motywuje nas do zorganizowania kolejnego konkursu. Mamy nadzieję, że nastąpi to w niedalekiej przyszłości.

Przypisy:
[1] MUSZYŃSKI H. Zarys teorii wychowania Warszawa : PWN 1977 s. 190
[2] O WYCHOWANIU estetycznym w szkole podstawowej : praca zbiorowa / red. Irena Słońska Warszawa : Nasza Ksiegarnia 1966 s. 33
[3] GILOTON R., CLERO C. Twórcza aktywność dziecka Warszawa : WSiP 1985 s. 130
[4] NATORF A., WASILUK K. Wychowanie plastyczne w przedszkolu Warszawa : WSiP 1990 s. 20